Rozbudowa Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach

Warszawska pracownia WXCA zdobyła I nagrodę w konkursie na opracowanie koncepcji architektonicznej przebudowy, rozbudowy i nadbudowy zabytkowego obiektu Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach.

Jednym z najbardziej wartościowych elementów koncepcji jest zachowanie historycznego klimatu teatru i zarazem rozwinięcie zaplecza technicznego, które dziś nie spełnia wymagań współczesnych scen.

Zmiany będą zauważalne już z zewnątrz. Remont i modernizacja elewacji budynku głównego wiąże się ze zmianą kolorystyki elewacji. Odtworzone zostaną historyczne rzeźby muz na elewacji frontowej i zwieńczenia attyk. Dodatkowo zaplanowano nadbudowę dachu wraz z kominem scenicznym.

Zgodnie z założeniami przebudowana zostanie część parteru kamienicy, w której powstanie przestronne wejście z foyer prowadzącym do małej i dużej sceny. Główne wejście do budynku zlokalizowane będzie tak jak dotychczas. Historyczna posadzka, z charakterystyczną różą wiatrów, zostanie poddana gruntownej renowacji. Z holu wejściowego możliwy będzie przejście do kawiarni, która powstanie w miejscu obecnego impresariatu.

Nowe foyer w centralnej części będzie miało wysokość 2 kondygnacji i zyska zdecydowanie bardziej reprezentacyjny charakter.
Przestrzeń ta zostanie powiększona o powierzchnię dawnej malej sceny. Głównym zabiegiem dekoracyjnym będzie odzwierciedlenie elewacji frontowej we wnętrzu foyer w oparciu o dokumentacje archiwalną z 1910 roku. Zachowane zostaną żeliwne schody prowadzące na balkon, a detale wykonane będą z mosiądzu.

Zmiany czekają również dużą scenę, której poziom zostanie obniżony, a okno sceniczne wydłużone. Dzięki temu znacznie poprawi się widoczność. Pod sceną pojawią się zapadnie, a z prawej strony przewidziano dużą przestrzeń na scenografię. Plafon z młotkowanego mosiądzu ma zapewnić lepszą akustykę. Znikną loże, a na balkonach pojawią się kolejne medaliony poetów.

Architekci zaproponowali zmianę lokalizacji małej sceny i możliwość jej otwarcia na dziedziniec, dzięki czemu teatr zyska zupełnie nowe możliwości do wystawianie spektakli. Nowa scena kameralna to przede wszystkim składana widownia, która umożliwi elastyczną konfigurację. W tej części powstanie też niezależne foyer, które będzie funkcjonować również jako „lapidarium”, czyli miejsce do przechowywania i prezentowania ważnych elementów architektonicznych, m.in: fragmentów przekroju oryginalnego balkonu, kolumn żeliwnych czy słupa i miecza z więźby dachowej.

Plac wewnętrzny zyska m.in. nową posadzkę i oświetlenie oraz zostanie przystosowany do organizacji plenerowych wydarzeń i spektakli teatralnych. Pod płytą dziedzińca przewidziano 2 kondygnacje podziemne, w których znajdą się magazyny oraz zaplecze aktorskie dla sceny kameralnej. Zaprojektowano tam również studio nagrań i reżyserkę.

Administracja przeniesie się na 3 piętro w części od ul. Sienkiewicza, przewidziano również adaptację poddasza na potrzeby biblioteki i marketing teatru.

Źródła finansowania:
– 59,1 mln zł Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w latach 2022-2023

– 21,8 mln zł fundusze EOG 2014-2021

– 21,0 mln zł RPO na lata 2014-2020

– 25,0 mln zł Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego

Rozszerzenie zakresu rozbudowy

W listopadzie 2021 Teatr stał się właścicielem działki z kamienicą sąsiednią przy ulicy Sienkiewicza 32 A, dzięki czemu możliwe było poszerzenie zakresu modernizacji obiektu w zakresie rozwinięcia możliwości technicznych sceny. Przebudowa ta znacząco zwiększyła stopień funkcjonalności sceny oraz jej możliwości technologiczne. Wykonane zostały: tylna kieszeń sceniczna, komin sceniczny pozwalający unosić elementy dekoracji na zmotoryzowanych sztankietach, układ dwupoziomowy zapadni scenicznych, winda towarowa od ul. Sienkiewicza, magazyny przysceniczne na poziomie sceny i w podsceniu. Dodatkowym atutem może być również możliwość gry scenicznej na trzy strony.

Źródła finansowania rozszerzonego zakresu:

– 4,0 mln zł w roku 2021 (zakup kamienicy) Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego

– 17,5 mln zł Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w latach 2022-2023

– 3,7 mln zł Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego w roku 2023

Uroczyste otwarcie wyremontowanej siedziby miało miejsce 20 września 2024 roku.

Zredagowane na podstawie https://teatrzeromskiego.pl/remont-teatru/.